سکته مغزی عبارت است از شروع ناگهانی علائم عصبی عضلانی بدنبال ضایعه عروقی مغز. علت آن در ۷۰ درصد موارد ترومبوز عروق مغزی ، ۲۰ درصد، خونریزی مغزی و در ۱۰ درصد موارد ، آمبولی مغزی است.

پس از سکته قلبی و سرطان، سومین عامل مرگ و میر در اغلب کشورهای جهان و یکی از علل عمده معلولیت و مشکلات حرکتی محسوب می‌شود.

شایعترین سن بروز آن بین ۶۰ تا ۷۰ سالگی است لذا با بالا رفتن میانگین طول عمر در کشور میزان شیوع سکته مغزی بمیزان قابل توجهی افزایش یافته است.

علائم سکته مغزی

شروع علائم سکته مغزی معمولا بصورت ناگهانی و در حالت استراحت است.

بسته به اینکه کدام شریان مغز دچار عارضه شده باشد علائم بالینی تا حدودی متفاوت است اما مهمترین آنها ضعف یا فلج نیمه بدن ، اختلال حسی در یک سمت بدن ، سفتی عضلانی (اسپاستیسیته) اختلال در تکلم (درصورت درگیری نیمکره غالب) و … می‌باشد.

معمولا سمت مبتلا برای مدتی که ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد حالت شل (فلاسید) دارد اما پس از مدتی عضلات سمت مبتلا به صورت سفت (اسپاستیک) درمی‌آیند.

عوامل زمینه ساز سکته مغزی

افرادی که دارای ۴ عارضه زیر هستند بیش از دیگران در معرض سکته مغزی قرار دارند و باید نسبت به کنترل و درمان این موارد اقدام نمایند:

• فشار خون بالا
• بیماری عروق قلبی
• دیابت
• حملات ایسکمی زودگذر(ضعف یک طرفه و موقت در یک سمت بدن که ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد) 

درمان سکته مغزی

اقدامات درمانی در سکته مغزی نیازمند یک تیم درمانی مجرب است. رئوس درمان در این بیماران عبارت است از:

• کنترل عامل بروز سکته مانند کنترل خونریزی مغزی و انسداد شریانی
• کنترل عملکردهای حیاتی بیمار
• کنترل عوارض سیستمی و عصبی
• درمان بیماریهای دیگر مانند مشکلات قلبی-عروقی و دیابت
• جلوگیری از عوارض ثانویه مانند زخم بستر
• فیزیوتراپی و کاردرمانی و درصورت ضرورت گفتاردرمانی

فیزیوتراپی در سکته مغزی

بلافاصله پس از کنترل علائم حیاتی بیمار فیزیوتراپی بیمار باید شروع شود.

درصورتی که امکان آمدن بیمار به کلینیک فیزیوتراپی میسر نباشد بهتر است مدتی فیزیوتراپی در منزل انجام شود تا بیمار به مرحله ایستادن و راه رفتن برسد.

در مراحل اولیه که عضلات بیمار از نوع شل است فیزیوتراپیست به کمک تحریکات الکتریکی و تمرین درمانی مناسب نسبت به فعال سازی عضلات مبتلا و جلوگیری از خشکی مفصلی اقدام میکند و در مراحل بعد که بیمار وارد فاز فلج سفت (اسپاستیک) میشود تمرینات کنترل تون عضلات ، کنترل عضلات اندامهای فوقانی و تحتانی و تنه ، تمرینات تعادلی ، تمرینات ایستادن و راه رفتن از جمله اقداماتی است که توسط فیزیوتراپیست انجام میشود تا بیمار را به استقلال نسبی در عملکردهای روزمره برساند.

طول درمان فیزیوتراپی بیمار به عوامل متعدی چون سن بیمار ، شدت سکته و … بستگی دارد و ممکن است ماهها بطول انجامد. خانواده بیمار میتواند با انجام تمرینات ساده بستر به روند بهبود بیمار کمک کند ضمن اینکه باید با جابجا کردن منظم بیمار از بروز زخم بستر جلوگیری شود و حتی درصورت لزوم از تشک مواج جهت جلوگیری از زخم استفاده شود.

کلمات مرتبط:

فیزیوتراپی اندیشه – فیزیوتراپی رویان – دکتر فیزیوتراپی – متخصص فیزیوتراپی – فیزیوتراپی در سهروردی – فیزیوتراپی در بلوار کشاورز – فیزیوتراپی در مرکز تهران – بهترین فیزیوتراپی در تهران – فیزیوتراپی سکته مغزی